| |
NAMA 25.. HATAREI AKUHATA 4 1894. PUKAPUKA. Tukua mai te whangai i mua ka rere atu te i Manu. E hara i tu tika ma te hunga kua utu, i tana Pepa e utu to Pohitanga ki te hunga kaore ano i utu. Kote utu mote pepa nei ito tau, kotahi I pauna, kite tuku mai te tangata i tanu pauna, ite Pohi, me Rehita rawa, ka tuku mai; kote- tahi me penei Kia Ihaia Hutana, Etita o Huia, Hehitingi Nepia.
PANUITANGA, I
Kupu whakamarama ki nga hoa ki te tuku i moni mai koutou, mote Pepa nei, me tuku mai -i nga moni ota o nga Poutapeta, kaua i nga Pane Kuini, he mea ua ua te homai moni mo nga Pane kuini i konei. Tenei kei te Tari o Huia nga Pukapuka wha- ka Kawenata o te Paremata Maori, ote Kotahi- tanga i tu nei ki te Waipatu, ite tau 1892, me te tau 1893, kua whakakotahitia te Pukapuka kite hiahia te tangata me tono mai ki te Etita o Huia, Hehitingi Nepia, me tuku mai hoki te rua herengi, ka tukua atu te Pukapuka i te Meera.
HUIA TANGATA KOTAHI HATAREI, AKUHATA 4, 1894. KOTAHI PUTANGA ITE WIKI
HUIA TANGATA KOTAHI, TOROA WHAKAPAI TANGATA. TENEI kua kite matou i nga whaikorero, a te Kaitiaki, i whai korero ai mo te Pire hou mea ake nei tukua ete Pirimia ki te whare, a ko taua Pire he ture Kooti Whenua Maori. He roa ana korero whakamarama mo nga painga e puta mai ki nga maori i raro i taua ture. Engari kaore hoki i rereke i nga whaka- marama o nga painga i putu mai i raro i nga turu Kooti Whenua Maori o nga tau kua hori, ara nga ture kooti whenua e amuamutia nei e nga maori. ia tan ia tau. Ko nga tino mea, nui i roto, ko te ! arai i nga ono whakawa i roto i nga kooti katoa tae atu ki te kooti o Ingarangi Ue ruu) kote whaka- puare i te hoko i te riihi ki te ka-
te tikanga, ki te a hunga nona te whenua otira ko nga tino moa o mohiotia nei itakea mai i reira te mate o te iwi kei te Punehu haere tonu i roto, A, kaore hoki i roto i taua ture, tu Hoko, kia araitia mo tetahi wa iti te Kouti Whenua kia tukua mai mu te maori ano e whakawa o ratou take, u kia rapua te mate o nga maori i raro i nga Ture Kouti Whenua Maori o tu timatanga mai rano. Heoi te mea kua marama i roto i tenei whakamarama a te kaitiaki
katoa o Inga- rangi. E kore hoki e taea, e tetahi
ka tika i tenei rarangi. No te mea ki taku whakaro kaore pea he tangata maori i hapa i nga mate i puta mai i roto i te Turu Kooti whenua Maori timata mai i te tau 1865, 66 ranei. Ko tenei, kaore rawa i te mohio tia kia iti nei kei te mahi te Pare-- mata i nga mate o te iwi maori kia mama, kia ahua mama ranui, Engari e mahi anu e whakahohoro ana kia tino mate atu te iwi. Ina hoki konga mato katoa e
taua Paremata ano e tapatu mai nei i te mate, tetahi ki runga ake ki runga ake, peehi rawa kia piri pera i te huruhuru hipi maku, e pehia ana ki roto i te Peeke, a tona tukunga iho he wera no te Kaipuke a ka mate nga tangata o runga. Kaore rawa he tikanga pai. Ina hoki he mea kore kore noa iho ki to tatou whakaro, te arai o te hoko i ngu whenua maori mo tetahi wa iti, He aha te take ? I pakeke ai i koru ai e taea tenei mea? No te mea ra, kahore ho hiahia <> to kai whakakamate kia pera. Kuti ra ki te kore ona hia- hia kia pera, rae pehea e taea ai o I ia te tiaki kei mate ? No reira i runga i te mohio o te iwi ki te kaha o te taumaha me te tau patu putu noa iho, o nua mahi
maori i <> ratou Paremata, a kua timata tonu atu te whaihanga i ngu ture mo ratou me o ratou whenua, he tohu tona e mohiotia ai. tena e puta he raruraru nui, i runga i tenei motu pera inga ra kua hori, me mahara ano tatou ki tenei. E rua Paremata Maori, ko tahi ano te Putake, ko te kupu, i roto i te Tiriti o Waitangi, (Ki te maori ano te whakahaere, momia mea o te taha kia ia). Otira ko tetahi o aua Paremata kei te tonu i to mana, ko tetahi o aua Paremata kua hanga tonu i te ture, mo nga iwi maori o Aotea ro mo te Wai- pounamu. 1 runga i tunui ahua ka
NO HERETAUNGA
|